Speekselklieraandoeningen
De speekselklieren produceren speeksel dat helpt bij de spijsvertering, de tanden beschermt en de mond vochtig houdt. Soms kunnen deze klieren echter aandoeningen ontwikkelen. Deze folder geeft uitleg over de meest voorkomende speekselklieraandoeningen, de oorzaken, behandelingsmogelijkheden en maatregelen die je kunt nemen als je een aandoening vermoedt.
Vaak voorkomende speekselklieraandoeningen
Speekselstenen (Sialolithiasis): In de kanalen kunnen zich harde afzettingen vormen die de speekselstroom belemmeren. Dit kan leiden tot pijn en zwelling, vooral tijdens het eten.
Speekselklierinfecties (Sialadenitis): Bacteriële of virale infecties kunnen de speekselklieren aantasten en pijn, zwelling en soms koorts veroorzaken.
Syndroom van Sjögren: Een auto-immuunziekte waarbij het lichaam de eigen speekselklieren (en traanklieren) aanvalt, wat leidt tot een droge mond en droge ogen.
Goedaardige tumoren: Niet-kankerachtige gezwellen kunnen zich vormen op de speekselklieren. Ze groeien meestal langzaam en zijn vaak pijnloos.
Kwaadaardige tumoren: Kankergezwellen van de speekselklier komen minder vaak voor, maar kunnen levensbedreigend zijn als ze niet tijdig worden behandeld.
Mucocele: Cysten gevuld met speeksel die zich in de mond of lippen kunnen vormen door verstopping of beschadiging van een speekselklierbuis.
Oorzaken
- Uitdroging: Verminderde waterinname kan verdikt speeksel veroorzaken, waardoor het risico op steenvorming toeneemt.
- Medicijnen: Sommige medicijnen kunnen de speekselproductie verminderen.
- Slechte mondhygiëne: Verhoogt het risico op infecties.
- Tabak: Roken/kauwen kan de gezondheid van de speekselklier beïnvloeden.
- Bestraling: Blootstelling tijdens kankerbehandelingen.
- Auto-immuunziekten: Zoals het syndroom van Sjögren.
Behandelopties
Conservatieve behandelingen:
- Sialogen: Zure snoepjes of citrusvruchten om de speekselvloed te stimuleren.
- Warme kompressen: Toegepast op de aangetaste klier om de pijn te verlichten.
- De klier masseren: Zachte massage kan de speekselvloed bevorderen.
- Hydratatie: Drink voldoende water.
- Mondhygiëne: Regelmatig poetsen, flossen en mondwater gebruiken.
- Antibiotica: Voor bacteriële infecties.
- Zoutoplossing: De kanalen spoelen met een zoutoplossing.
Chirurgische behandelingen:
- Verwijderen van stenen: Als een speekselsteen verstopping veroorzaakt.
- Klier verwijderen: In ernstige of terugkerende gevallen, of in aanwezigheid van tumoren, kan gedeeltelijke of volledige verwijdering van de aangetaste klier nodig zijn.
- Cyste Drainage of beperkte excisie: een mucocoele wordt vaak onder plaatstelijke verdoving uitgesneden. Dit is een kleine, pijnloze, ingreep.
Wat moet je doen?
- Symptomen herkenen: Herken symptomen zoals zwelling, pijn in de mond of het gezicht, droge mond, vieze smaak en moeite met slikken.
- Raadpleeg een chirurg: Als je een speekselklieraandoening vermoedt, vooral aanhoudende symptomen.
- Tabak vermijden: Beperk het gebruik van tabak of stop ermee.
- Zorg voor mondhygiëne: Poets en flos regelmatig.
- Blijf gehydrateerd: Streef naar 8 glazen water per dag of zoals aanbevolen.
- Regelmatige controles: Vooral als je een geschiedenis van speekselklierproblemen hebt of risico loopt.
Conclusie
Speekselklieraandoeningen kunnen variëren in ernst, maar vroegtijdige opsporing en behandeling kunnen in veel gevallen helpen om ze te beheersen of te genezen. Geef uw mondgezondheid altijd prioriteit en zoek medische hulp als u een probleem vermoedt.
Als u vragen of zorgen heeft over de gezondheid van uw speekselklier, raadpleeg dan uw arts.
Onze partners
