Voedingsadvies na mond- en/of kaakchirurgie

Na het ondergaan van een mond- en/of kaakoperatie kan eten en drinken een uitdaging worden. Het is echter essentieel om ervoor te zorgen dat u voldoende energie en voedingsstoffen binnenkrijgt voor een goed herstel van uw lichaam.

Eerste herstelperiode: In de onmiddellijke nasleep van de operatie is het consumeren van vloeibaar en gemengd voedsel een geschikte oplossing. Afhankelijk van de postoperatieve controle bij je arts (ongeveer een week na de ingreep), kun je geleidelijk overgaan op gemalen, zacht voedsel zonder harde deeltjes. Dit zijn voedingsmiddelen waarop je niet of nauwelijks hoeft te kauwen. De duur van het eten van alleen dit zachte voedsel wordt bepaald door de arts op basis van het type operatie.

Algemene tips:

• Consumeer eten en drinken de eerste dagen op koelkast- of kamertemperatuur (niet warmer). Dit is minder pijnlijk en vermindert het risico op nabloedingen.
• Kies tijdens de herstelperiode voor kleinere porties maaltijden en dranken. Streef naar 6 tot 8 maaltijden per dag om voldoende energie en voedingsstoffen binnen te krijgen.
• Vermijd het volgende tijdens de eerste week:
  • Koolzuurhoudende dranken
  • Citrusvruchten en dranken met citrusvruchten. Deze dingen kunnen irritatie of ongemak veroorzaken.
• Zorg voor variatie in je dieet om de eetlust te stimuleren. Wissel af tussen zoet en hartig en tussen koude en lauwe maaltijden. 
• Geef je maaltijden meer smaak met kruiden en specerijen. Wees de eerste dagen echter voorzichtig met pittig eten, omdat dit ongemak kan veroorzaken.
• Als je last hebt van overtollig slijm na het eten van zuivelproducten, neem dan een slokje water of kies tijdelijk voor alternatieven zoals producten op basis van soja. Je kunt ook minder last hebben van gefermenteerde zuivelproducten zoals yoghurt, karnemelk en kwark.

Vloeibare voeding: Vloeibare voeding verwijst naar voedsel dat met een spuit kan worden ingenomen. Deze categorie omvat calorierijke dranken en voedingsmiddelen die kunnen worden gemengd.

Dranken: Kies calorierijke dranken zoals volvette zuivelproducten, drinkbare yoghurt, milkshakes, vruchtensappen, smoothies (zonder schillen en zaden), sportdranken en frisdrank. Plantaardige dranken zoals amandel-, hazelnoot-, haver-, rijst- en speltmelk zijn toegestaan, maar hebben een beperkte voedingswaarde.

Maaltijden: Kies voor volledig gemengde maaltijden:

• Gemengde soepen: Stoof groenten in vet en verrijk de soep met aardappelen, vermicelli, vlees, room, smeerbare kaas, kruidenkaas, enz. Mix en zeef de soep indien nodig.
• Gemengde warme maaltijden: Verdun de maaltijd met room, saus, volle melk of bouillon. Vermijd te veel pasta te mengen om een kleverige textuur te voorkomen.
• Babyvoeding: Overweeg extra vet toe te voegen.

(Gehakt) Zacht voedsel: (Gehakt) zacht voedsel is voedsel dat met weinig of geen kauwen doorgeslikt kan worden. Het is aan te raden de maaltijden goed te mengen om de noodzaak van kauwen te verminderen.

Maaltijden op basis van brood:

• Meng brood of boterhammen met appelsap, fruit, appelmoes, banaan, melk, yoghurt, enz.
• Als je het brood liever niet mengt, kies dan voor een grijze of bruine variant zonder korsten, zaden of pitten. Smeer een royale laag margarine en zacht beleg op het brood en snijd het in kleine porties.

Warme maaltijden:

• Mix componenten van warme maaltijden apart om de herkenning van smaken te behouden.
• Sauzen maken de maaltijd romiger en geven meer energie. Opties zijn room, vleessaus, kaassaus en sauzen op basis van melk.

Snacks:

• Volvette zuivelproducten (bijv. yoghurt, pudding, kwark, ijs) of plantaardige alternatieven (bijv. sojapudding, sojayoghurt, soja-ijs).
• Zachte desserts (bijv. chocolademousse, bavarois, vlaai, panna cotta, tiramisu).
• Ingeblikt of rijp zacht fruit (bijv. banaan, aardbeien, frambozen, perzik, nectarine, mango, peer, meloen). Snijd of pureer het fruit. Fruitpuree is ook een goed alternatief.
• Zachte koekjes of gebakjes, eventueel gedrenkt in volle melk of chocolademelk.

Energie-inname verhogen: Ondanks dat je automatisch minder vloeibaar en zacht voedsel eet, is het behouden van je lichaamsgewicht en energieniveau cruciaal tijdens de herstelfase.

Algemene tips:

• Kies voor volvette producten: melk, yoghurt, room of plantaardige alternatieven.
• Vermijd caloriearme producten omdat deze weinig tot geen energie leveren.
• Je kunt koude of gekoelde warme maaltijden op meerdere eetmomenten op een dag consumeren.
• Verrijk je maaltijden met energierijke ingrediënten zoals suiker, vet, avocado, slagroom, chocoladesaus, vruchtencoulis, mascarpone of sauzen.
• Als aanvullende voeding kun je kant-en-klare medische supplementen overwegen. Vraag advies aan een diëtist of apotheker over deze opties.